به طور کلی در مزارع زعفران یک نوع گل زعفران تولید می‌شود و این گل می‌تواند در فرایند پاک کردن و خشک کردن زعفران به ۷ دسته تبدیل ‌شود. معیار دسته‌بندی و طبقه‌بندی زعفران تولیدی شکل ظاهری آن است. انواع مختلف زعفران به شرح زیر است:

1. سوپر نگین ( پرسی و اتویی )
2. ‌نگین
3. شبه نگین
4. سرگل قلمدار
5. پوشال معمولی
6. دخترپیچ یا دسته
7. ریشه

زعفران سوپرنگین و نگین در بین این موارد یکی از مرغوب‌ ترین و پر تقاضا ترین انواع زعفران است و خواهان زیادی در بازارهای منطقه و ایران دارد. این نوع زعفران به سبب دارا بودن ویژگی‌های مطلوب ظاهری و هم‌چنین رنگ‌دهی بسیار خوب یکی از اصلی‌ ترین گزینه‌های خریداران زعفران است.

ویژگی‌های ظاهری زعفران نگین

زعفران سوپرنگین یکی از اعضای خانواده‌ی زعفران‌های نگین می‌باشد. در واقع بهترین  نوع خانواده‌ی زعفران‌ها نگین می‌باشد و بهترین زعفران خانواده نگین نوع سوپرنگین می‌باشد.

زعفران نگین برخلاف زعفران سرگل شکستگی و فرخوردگی ندارد. اگر مقداری زعفران نگین را بر روی کف دست خود بریزید می‌توانید ببینید که شاخه ها صاف بوده و شکستگی ندارد یا در صورت وجود شکستگی نیز مقدار آن بسیار ناچیز می‌باشد.

زعفران نگین مثل زعفران سرگل، دارای رشته‌های مجزا از یکدیگر می‌باشد. اما برخلاف زعفران سرگل از یکپارچگی خاصی برخوردار است. یعنی اگر شما مقداری زعفران نگین رو با دستان خود بردارید و دوباره آن را درون ظرفی بریزید خواهید دید که از یکدیگر جدا هستند و به نوعی در هم تنیده نیستند.

زعفران سوپرنگین همان زعفران نگین می‌باشد منتها چند درجه کیفی ارتقا یافته است و در فاکتورهایی که برای بررسی زعفران از آن‌ها استفاده می‌کنیم از زعفران نگین بهتر است. زعفران سوپر نگین دارای رشته‌های درشت، صاف و مجزا هستند. زعفران سوپر‌نگین تماما قرمز است و هیچگونه زردی، سفیدی و یا هر گونه ناخالصی در آن مشاهده نمی‌شود.

زعفران نگین یکی از زیبا‌ترین انواع زعفران و از نظر رنگ‌دهی یک سر و گردن از باقی انواع زعفران بالاتر است. برای تشخیص این نوع زعفران می‌توانید از مشخصات ظاهری زیر استفاده کنید:

• به طور کامل قرمز و یکدست
• درشت
• طول نسبتا بلند کلاله‌ها و عدم شکستگی
• کلاله‌ها از هم جدا هستند.
  

  زعفران سرگل چیست و چه انواعی دارد؟

به آن بخش و قسمتی از خالص زعفران که به رنگ قرمز می باشد و در اتنهای تار زعفران قرار دارد، زعفران سرگل می گویند.به دلیل جدا سازی بالاترین قسمت از تار زعفران این قسمت را سرگل نام گذاری کرده اند.

در تهیه و آماده سازی زعفران سرگل تا حد ممکن، بخش سفید رنگ ریشه زعفران را از آن جدا می کنند و این کار کیفیت ظاهری و هم‌چنین قدرت رنگ دهی آن را چند برابر می کند، به همین علت است که به زعفران به دست آمده از این روش زعفران ممتاز یا سرگل می گویند.

زعفران سرگل چگونه تهیه می شود؟

از الک کردن و نیز پاک کردن زعفران پوشال و زعفران دختر پیچ به دست می آید. یکی از ویژگی های قابل مشاهده آن این است که، در آن فقط کلاله زعفران دیده می شود. در مراحلی که زعفران پوشال و دختر پیچ به زعفران سرگل تبدیل می‌شوند امکان دارد که کلاله های زعفران شکسته شوند.

به همین علت در این نوع زعفران مقداری زعفران شکسته و یا نرمه دیده می‌شود که بر اساس مقدار موجود زعفران نرمه و شکسته در آن به نوع درجه یک و یا درجات پایین تر تقسیم بندی می‌کنند.

کاربرد زعفران سرگل

با توجه به اینکه زعفران ممتاز یا سرگل از بین انواع مختلف زعفران، ازقدرت رنگ دهی مطلوب برخوردار بوده و نیز قیمت مناسب تری دارد، برای مصارف خانگی و آشپزی بسیار مناسب و از لحاظ هزینه و قیمت بسیار مقرون به صرفه است.

اگر می خواهید برای منزل و یا آشپزی و حتی رستوران خود زعفران تهیه کنید پیشنهاد ما به شما خرید زعفران سرگل است.

خصوصیات زعفران سرگل

یک شاخه زعفران رو در نظر بگیرید. در قسمت پایینی زعفران قسمت خامه یا ریشه وجود دارد که سفید رنگه. سپس رشته زعفران کم کم نارنجی و بعد هم کم کم قرمز می‌شود. از قسمت قرمز رنگ هرچقدر به سمت بالای کلاله‌ها حرکت می‌کنیم این رنگ قرمز تیره و تیره تر می‌شود. زعفران سرگل درواقع همان بخش قرمز رنگ زعفران است که شامل قسمت نارنجی رنگ یا کم رنگ تر و قسمت خامه نمی‌شود.

زعفران سرگل شکستگی و فرخوردگی دارد. یعنی اگر یک مقدار زعفران سرگل رو کف دستتون بریزید خواهید دید که شاخه‌های زعفران خیلی صاف نیستند و میزان شکستگی کلاله‌ها در آن زیاد است. اگر یه دسته زعفران سرگل رو با دستتون بردارید و کم کم بریزیدش داخل یک ظرف متوجه می‌شوید که شاخه‌های زعفران کاملا از هم جدا هستند و یکپارچگی ندارند.

زعفران سرگل خصوصیات بسیاری داشته که در این بخش می خواهیم به آن بپردازیم:

• زعفران شکسته دارای کلاله های کاملا جدا از هم است
• کلاله های زعفران بدون داشتن ذره ای سفیدی و کلاله کاملا قرمز
• بسیار خوش رنگ است و ظاهری صاف و یک دست دارد
• زعفران سرگل دارای رشته های کلاله ضخیم است
  

  زعفران سرگل بهتره یا زعفران سوپرنگین؟

  زعفران سوپر نگین نسبت به زعفران سرگل کیفیت بالاتری دارد و به نوعی مرغوبیت آن بسیار بیشتر است. قیمت بالای زعفران سوپر نگین به سبب دشوار بودن مراحل فراوری و تولید آن می‌باشد. پس می‌توانیم بگوییم که زعفران سوپرنگین نسبت به سرگل بسیار با کیفیت‌تر و باارزش‌تر است.

  زعفران سوپر نگین زعفران صادراتی ایران است و در فاکتور زیبایی و ظاهر زعفران از تمام انواع زعفران برتر می‌باشد. این نوع از زعفران می‌تواند هدیه‌ای باارزش باشد برای کسانی که دوستشان دارید. چراکه ارزش هدیه باید با ارزش شخص هدیه‌گیرنده متناسب باشد.

  زعفران پوشال چیست؟

  بسیاری از مواقع زمانی که کشاورزان برداشت زعفران مزرعه خود را انجام می‌دهند، کلاله‌ های زعفران را از قسمت پایین‌ تر بخش قرمز رنگ یا همان خامه  جدا می‌کنند. بنابراین یک کلاله به غیر از قسمت قرمز رنگ، دارای قسمتی نارنجی رنگ متمایل به زرد نیز هست، که به آن زعفران پوشال گفته می‌شود.

  این دسته زعفران دارای کلاله بیشتری است و در نتیجه قدرت رنگ‌ دهی بیشتری نسبت به مابقی انواع زعفران نیز خواهد داشت بسیاری افراد هساتند که این موضوع را باور دارند که وجود داشتن بخش زرد رنگ در زعفران پوشال، نشانی برای اصل بودن زعفران است. زیرا زمانی که کلاله به خامه متصل باشد دلیل محکمی برای سلامت و اصل بودن رشته زعفران بوده است.

  به این ترتیب خریداران که زعفران تهیه کرده اند، مطمئن خواهند بود که زعفران آن ها تقلبی نیست. یکی دیگر از دلایلی که این نوع  زعفران طرفداران زیادی دارد، وجود رشته کامل زعفران و در نتیجه داشتن تمامی خواص زعفران است.

  انواع زعفران پوشال

  زعفران پوشال قلمدار، زعفران پوشال معمولی،‌ زعفران پوشال ضعیف، انواع این نوع زعفران هستند که در سطح بازار موجود هستند و شما می توانید به راحتی به مقدار مورد نیاز خود از آن را تهیه کنید.

  زعفران پوشال قلمدار:

  این نوع از زعفران یکی از مرغوب‌ ترین انواع زعفران پوشال است که در آن کلاله‌ های زعفران بسیار ضخیم بوده و در نتیجه فرخوردگی کمتری نسبت به انواع دیگر زعفران داشته و قدرت رنگ‌ دهی بسیار بالاتری نیز دارند. میزان زردی یا خامه این دسته کمتر بوده و قلم‌ها نیز درشت‌تر هستند.

  زعفران پوشال معمولی:

  این نوع از زعفران پوشال دارای کلاله ها با فر خوردگی بوده که ضخامت کلاله ها در این نوع معمولی و مقدار خامه آن بیشتر است و عطر و طعم بسیار بهتری نسبت به نوع ضعیف این نوع زعفران دارد.

  زعفران پوشال ضعیف:

  این نوع از زعفران دارای کلاله‌ های نازک و شکننده و بسیار ضعیف بوده و قیمت آن نسبت به مابقی انواع زعفران بسیار کمتر بوده و چند دلیلی که باعث به وجود آمدن این نوع میتوان به ریز بودن پیاز ها آب ناکافی و خاک نامناسب اشاره کرد.

  زعفران پوشال چه مشخصاتی دارد؟

  یکی از مهم ترین مشخصات ظاهری زعفران پوشال ظاهر کلاله آن است. این نوع از زعفران، از کلاله و خامه زعفران تشکیل شده است که طول خامه در اکثر مواقع طول خامه آن از ۱ میلی متر شروع شده و تا ۳ میلی متر میرسد.یعنی به این صورت که ساقه آن در مقدار بسیار کمی به رنگ زرد است. اما از لحاظ قدرت رنگ‌ دهی بسیار خوب بوده و دلیل آن این است که وجود تمام کلاله و بخشی از خامه باعث شده تا زعفران پوشال قدرت رنگ‌ دهی بسیار خوبی داشته باشد.

زعفران پوشال و سرگل چه تفاوتی دارند؟

زعفران سرگل و پوشال در میزان کلاله زعفران و خامه آن متفاوت هستند که رنگ دهی این دو نوع زعفران را از یکدیگر متفاوت کرده است.یک نکته ای که باید گفته شود این است که از زعفران سرگل استفاده‌ی بیشتری نسبت به سایر زعفران ها می‌شود.

زعفران ممتاز کیفیت بسیار مناسبی داشته به همین دلیل نسبت به سایر زعفران طرفدار دارد. میزان تقلب در نوع سرگل زیاد است و دلیل آن رایج و در دسترس بودن و قیمت مناسب آن است.

برای تشخیص اصل بودن یا تقلبی بودن زعفران ممتاز روش های متعددی وجود دارد که شما به راحتی می‌توانید متوجه شوید زعفرانی که می خواهید تهیه کنید تقلبی است یا خیر.

اما شما با خرید از برند های معتبر و رایج در سطح بازار و همچنین از افراد و فروشگاه های معتبر می‌توانید از سلامت و کیفیت آن اطمینان پیدا کنید.

یک نکته ای که بسیار اهمیت دارد این است که در هنگام خرید زعفران سرگل باید حتما توجه کنید که رنگ کلاله آن قرمز تیره باشد.

زعفران دخترپیچ چیست؟ (معرفی زعفران دسته)

زعفران رشته کامل اسم های گوناگونی دارد که ممکن است فقط یکی از این اسامی به گوش شما خورده باشد. این اسامی عبارتند از زعفران دسته، زعفران دخترپیچ و زعفران رشته کامل. همچنین این نوع زعفران در زبان انگلیسی به نام های Saffron Bounch   و Saffron red & White  شناخته میشود.

چرا به زعفران رشته کامل، زعفران «دخترپیچ» می گویند؟!

از زمان های گذشته تا قبل از صنعتی شدنِ داشت، کاشت و برداشتِ زعفران، دسته بندی و بسته بندی زعفران رشته کامل به دختران محول شده بود و زنان زحمتکش دوشادوش مردان پرتلاش در مزارع زعفران کار می کردند.

امروزه نیز در برخی از نقاط جهان بسته بندی بصورت صنعتی صورت نمی گیرد و دختران مسئول انجام این کار هستند.

چرا زعفران رشته کامل به مادر زعفران ها معروف است؟

از دیرباز زعفران دخترپیچ معمولا به همان حالت رشته ای که در ابتدا چیده و از گلبرگ جدا میشود داخل بسته بندی قرار می گیرد و تغییر خاصی روی آن انجام نمیشود. در نتیجه انواع دیگر زعفران (زعفران سرگل، ریشه زعفران و…) به صورت یکجا در این نوع زعفران قرار دارد و به همین دلیل، به آن مادر زعفران ها می گویند.

زعفران رشته کامل اصلا چیه ؟

کشاورزان زحمت کش برای تهیه ی این نوع زعفران، بعد از اینکه رشته های زعفران را از گلبرگ ها جدا می کنند، در کنار هم قرار داده و خشک می کنند.

سپس رشته ها را با نخ می بندند تا بصورت رشته باقی بماند و نمای شکیل و رنگیِ رشته را حفظ کند. (برای این کار معمولا از نخ سفید استفاده می شود تا رنگ های شیمیایی نخ به رشته های زعفران منتقل نشود)

زعفران دسته کامل متشکل از سه قسمت است:

• قسمت سفیدرنگ که پایینی ترین قسمت آن است و به «ریشه زعفران» معروف است.
• قسمت زرد که مابین قسمت سفید و قرمز قرار دارد .
• قسمت قرمز که همان زعفران سرگل است و اکثر مردم آن را بعنوان زعفران میشناسند.

زعفران دسته به دو چینش تک سویه و دو سویه به بازار عرضه می شود. در چینش تک سویه کلاله و خامه روی هم قرار میگیرند اما در چینش دو سویه کلاله ها در وسط و خامه ها در دو طرف هستند.

حال با ویژگی‌ها و تفاوت‌ انواع زعفران ها آشنا شدیم. ما سعی کردیم توی این مقاله به همۀ سوال‌های شما جواب بدیم تا کارتون رو برای خرید زعفران آسون تر بکنیم. اگه چیزی رو از قلم انداختیم یا سوال دیگه‌ای هست که بهش جواب ندادیم لطفا با ما درمیان بگذارید.